Zorg voor een rijk en begrijpelijk taalaanbod, net boven het taalniveau van de anderstalige nieuwkomers.

Een omgeving met een doordacht taalaanbod laat kinderen toe om veel taal op te pikken. Maar ook een uitdagend aanbod in het algemeen stimuleert de taalontwikkeling. Alles wat je te zien en te horen krijgt, alles wat je kan ontdekken en beleven zorgt voor kansen om taal op te pikken en te gebruiken. Dat kan de hele dag door. Oog hebben voor taal tijdens elke activiteit en op elk moment van de dag zorgt voor een taalrijk leerklimaat. Het taalaanbod laten aansluiten bij de doelgroep en bij de leefwereld van de kinderen is een must (Jaspaert & Frijns, 2017). Kies bij het uitdenken van activiteiten voor een user-centered design en stem je aanbod af op de doelgroep (Lievens & Frijns, 2013).
Je taalaanbod op maat is begrijpelijk, maar toch uitdagend. Dat betekent dat leerlingen alles begrijpen, maar dat je nieuwe taal ook niet uit de weg gaat. Bewust omgaan met taal is dus belangrijk en betekent dat het spreektempo, de woordkeuze en de zinslengte afgestemd moeten zijn op het niveau van de kinderen. Dat wil niet zeggen dat je je taal zodanig moet vereenvoudigen dat je ‘kindertaal’ gaat praten. Je hoeft ook niet overdreven traag te spreken. Het helpt wel als je even pauzeert tussen zinsdelen die samen horen. Bijvoorbeeld: ‘Om drie uur / gaan we / naar huis.’
Contextuele, visuele en talige ondersteuning bepaalt mee de moeilijkheidsgraad. Zorg voor voorbeelden en illustraties en laat taal aansluiten bij de voorkennis van de kinderen. Visuele ondersteuning, bv. in de vorm van concrete materialen, zorgt voor betekenisuitwisseling, vormt een concreet aanknopingspunt om nieuwe woorden aan op te hangen en daagt kinderen uit tot interactie. Geleidelijk aan kan je contextuele ondersteuning afbouwen en hebben kinderen minder ondersteuning nodig om een bepaald begrip te vatten (Van Hoywegen, Vrijders, & De Moor, 2012). Je kan ook talige ondersteuning bieden, al dan niet in de thuistaal. Het principe van functioneel veeltalig leren laat je toe om meerdere talen in te zetten als opstapje naar het Nederlands. 

 

Meer lezen

Lievens, J., & Frijns, C. (2013). Bee-com a 21st century communicator. A didactic toolkit for user-centred communication design in higher education. REM – Research on Education and Media, 5(1), 119-131.

Van Hoyweghen, D., Vrijders, J,. & De Moor, A. (2012). Taalontwikkelend lesgeven. Hoe doe je dat? Gent: Arteveldehogeschool.